Wat heeft architectuur met natuur te maken?

Foto: Olaf Gipser Architects

Gisteren was ik naar het architectuurcafé van Stichting Als in Lelystad. Een avond over Oostvaardersplassen, Oostvaarderswold en het Natuur Aktiviteiten Centrum (NAC). Ondanks alle negatieve uitspraken van de rechter over Oostvaarderswold toch maar gewoon verdiepen in de natuur. Maar wat heeft architectuur met natuur te maken? Deze avond kwam ik er achter dat architectuur en natuur met elkaar verweven kunnen zijn. Twee jaar geleden heeft een heel bijzonder ontwerp voor een bezoekerscentrum bij Oostvaardersplassen een prijsvraag gewonnen. Een ecoloog Klaas Jan Wardenaar vertelde hoe hij een omgeving ontworpen heeft voor het bezoekerscentrum. Het is de bedoeling dat de bezoeker ervaart hoe de Oostvaardersplassen ontstaan zijn. Het bezoekerscentrum, het NAC dus, is een geweldig mooi ontwerp dat het verdient om zo gauw mogelijk uitgevoerd te worden. Nota bene een Zwitser (Olaf Gipser) heeft dit ontwerp gemaakt, dat gebruik maakt van de uitgestrektheid van het landschap. Het dak van het gebouw lijkt op een watervlakte. Vanaf de Knardijk daal je af het gebouw in: je ervaart wat het is om op de bodem van de voormalige Zuiderzee rond te lopen. Beneden heb je van alle richtingen oog op het landschap. De open toren om overzicht te hebben over de plassen, wordt door vogels niet als een obstakel beschouwt maar meer als een boom. Zie de reeks foto's op architectenweb.nl om een goed beeld te krijgen van dit prachtig ontwerp.

De verantwoordelijkheidsvraag en het afscheid van de vrije opvoeding

Schoonmaakdag Filmwijk Almere 2012, vrijwilligers maken de wijk schoon

 Overpeinzingen bij een springkussen
'Wie is er verantwoordelijk voor wat er gebeurt op het springkussen?' Oei, daar was hij.. De vraag die allerlei leuke initiatieven kapot kan maken. Wie is er verantwoordelijk? In een tijd waarin je je tegen elk risico moet verzekeren, is het een dodelijke vraag voor een vrijwilligersactiviteit.
Het is vroeg op de zaterdagmorgen. De vrijwilligers die Filmwijk Buitengewoon Schoon organiseren komen bij elkaar vlak voordat de schoonmaakdag begint. Er is de laatste weken gigantisch veel werk verricht om het mogelijk te maken: vergunningen, afspraken met de gemeente over vuilcontainers, grijpertjes, folders verspreiden, posters ophangen, prijzen verzamelen voor de loterij, burgemeester uitnodigen voor de opening, springkussens, viooltjes als bedankje voor de inzet van de bewoners, de rapper voor een feestelijk einde, enzv. Maar dan is het D-dag, de dag waarop het allemaal gebeuren moet. En dan de vraag, de verantwoordelijksvraag. Wie is er verantwoordelijk voor wat er gebeurt op het springkussen? Er kan niet iemand constant bij staan. Wie is er verantwoordelijk? Het bedrijf dat de springkussens verhuurt niet. Ouders? Die zijn er niet altijd bij als kinderen buiten spelen. Maar gelukkig is er niet al te veel tijd om er bij stil te staan, want de spullen moeten gebracht worden naar de andere vier uitleenpunten in de wijk.
Ik neem me voor terloops een oogje in het zeil te houden, terwijl ik de grijpertjes verstrek aan de vrijwilligers. Vorig jaar ging het toch ook goed, zeg ik tegen mezelf. En het gaat ook goed. De kinderen zijn razend enthousiast. Voor en nadat ze vuil geraapt hebben, leven ze zich uit op het prachtige springkussen en alleen vreugdekreten zijn te horen. Op een zeker moment gaat een aantal grotere jongens wel erg woest tekeer. Ik fluister één van de jongens in: 'een beetje voorzichtig doen, er zijn ook hele kleine kinderen bij' en zowaar ze doen meteen rustiger aan. Later komt een meisje me melden: ze zitten met een zware bal te gooien. Inderdaad een leren voetbal zie ik langskomen. Ik pak hem op en zeg tegen de eigenaar: 'laat hem maar even hier liggen'.
En zowaar: hij zegt 'OK' en speelt verder.
Ik krijg een blij gevoel. De 'jeugd van tegenwoordig' luistert weer. En thuis besef ik: de vrije opvoeding is verleden tijd. Het stellen van grenzen is weer normaal. Ik lees in de rijksnota 'Onze jeugd van tegenwoordig' dat het goed gaat met de jeugd en dat het goed gaat in de opvoeding, behalve dan in gebroken gezinnen.

Schotse Hooglanders in Almere

 
Schotse Hooglanders zijn deze week vrijgelaten op het schiereiland Isla Bonita in Noorderplassen-West in Almere (zie filmpje). Als je Isla Bonita op google maps opzoekt, dan kom je terecht in Spanje, niet in Almere (vandaar deze spotprent). Het is de bedoeling dat op dit schiereiland met de vreemde naam o.a strandhuizen gebouwd worden. Maar omdat dit nog wat vertraging oplevert, heeft de gemeente besloten om voorlopig 7 Schotse Hooglanders (6 koeien en 1 stier) te laten grazen op het terrein.

Het is geen groot terrein, maar toch was het nog lastig om de beesten te vinden. Na een kwartiertje kwam ik ze dan tegen, half verborgen in het struikgewas. Te ver af voor foto's. Wat doen? Dwars door de wildernis met risico dat ik ze opschrik? Ik had net gelezen dat ze wel 600 kg wegen en zowel de stieren als de koeien hebben flinke horens. Dat moet je niet over heen laten walsen.
Maar toen ik verder liep, zag ik dat ze net zo nieuwsgierig waren als ik. Heel voorzichtig kwamen ze naar me toe. Ze waren minder groot dan ik dacht. Blijkbaar jonge dieren. Met die lange haren hebben ze een beetje woest uiterlijk. Maar ze zijn niet alleen net zo nieuwsgierig als ik, maar ook net zo voorzichtig. Wanneer ik te dicht bij kom, wijken ze wat terug. Volgens Wikipedia zijn ze absoluut niet agressief. Gelukkig maar, want ik denk dat de komende tijd ook kinderen wel nieuwsgierig naar ze zijn.